Kort maar krachtig. Zo kan de tour van de Amerikaanse singer songwriter Josh Gray waarschijnlijk het best worden samengevat. Op 18 januari vanuit je woonplaats Nashville aankomen op Schiphol, de volgende dag met drie Nederlandse gastmuzikanten de oefenruimte induiken en daarna negen dagen met de bus kriskras door Nederland voor optredens op tien verschillende podia. Een gesprek met Josh Gray over zijn roots en inspiratiebronnen, zijn visie op de Amerikaanse samenleving en hoe lastig het is om als onafhankelijke muzikant je hoofd boven water te houden.

Met de bus op tournee door Nederland mag dan klinken als een schoolreis, het is uiteindelijk gewoon keihard werken. Opbouwen, soundchecken, anderhalf uur spelen, alles weer afbreken en opbergen, even evalueren, eten en slapen en de volgende dag door naar de volgende locatie. Voor Josh Gray een nieuwe ervaring waar hij ontzettend van geniet, maar die ook behoorlijk wat stress oplevert. Vooraf en tijdens de tour. Hoe krijg ik alles georganiseerd? Hoe is het om het podium te delen met personen die ik niet of nauwelijks ken? Wat vindt het publiek in Nederland van mijn songs?
Een soort van muzikale vakantie
“Stress? Dat valt eenmaal onderweg best mee hoor”, vertelt Josh me in de pauze van zijn optreden in De Oude Veiling te Aalsmeer op 21 januari. “Bij shows in Amerika sta ik meestal in m’n eentje zonder pauze ruim anderhalf uur op het podium en moet ik bijna alles zelf regelen. Hier wordt heel veel voor me geregeld, heb ik tussen twee sets van 45 minuten tijd om te ontspannen en is er in de pauze en na afloop gelegenheid om even met iedereen te praten.” Toch een soort van muzikale vakantie dus. Even niet de aandacht verdelen over gezin, muziek en zijn reguliere (part time) job. In plaats daarvan de uitdaging om een mooie set van 18 nummers neer te zetten. Songs Of Love And Hate, zoals zijn t-shirt dat hij draagt tijdens de soundcheck in Aalsmeer aangeeft en dat tevens een verwijzing vormt naar het album van één van zijn muzikale helden, Leonard Cohen. Soms iets liefdevols, soms iets waar hij zich aan ergert, soms iets wat alleen hem opvalt.
Dit is je eerste tournee door Nederland. Hoe lastig is het voor een relatief onbekende artiest om zoiets te organiseren?
Vertrekpunt voor deze tour was m’n nieuwe album, Walk Alone. Door vrienden had ik al contacten in Nederland en via-via kwam ik uiteindelijk terecht bij Bert Pijpers van Continental Record Services (CRS), het Europese thuishonk voor veel internationale rootsartiesten. Samen hebben we een uitgebreid promotietraject voor Walk Alone opgezet, wat uiteindelijk resulteerde in heel veel positieve reviews en de mogelijkheid van deze korte tour. En ja, als je een album uitbrengt met een prominente rol voor de pedal steel gitaar is het fijn om bij een live show iemand naast je te hebben die dat instrument bespeelt. Dat is, op aanbeveling van Bert, Johan Jansen geworden en die heeft op zijn beurt Pieter Douma (basgitaar) en Mark Eshuis (drums) geregeld. Hier in Aalsmeer speel ik alleen met Johan en Pieter, maar het merendeel van de shows spelen we met z’n vieren.
Hoe werkt dat? Optreden met twee of drie medemuzikanten die je nog nooit hebt ontmoet?
Eigenlijk opmerkelijk soepel, maar het zijn natuurlijk ook toppers. Ik heb thuis een setlist met 18 nummers gemaakt en deze via de mail naar de anderen toegestuurd ter voorbereiding. Kort voor mijn vertrek naar Nederland hebben we vervolgens met z’n vieren een zoom-bijeenkomst gehad om eventuele vragen te beantwoorden en zij hebben daarna nog een extra dag geoefend. Zo’n zelfde oefensessie, maar dan met z’n vieren, was er de dag na mijn aankomst en daarna was het ‘showtime’. Gisteren in Leusden, vandaag in Aalsmeer.
Walk Alone is de titel van je nieuwe album. Ben je iemand die graag zijn eigen plan trekt en het liefst alleen reist?
Walk Alone gaat vooral over geloof en vertrouwen hebben in jezelf, ook al ben je daarin misschien de enige. Jezelf in de muziekwereld als onafhankelijk artiest staande houden betekent vaak een eenzaam bestaan. De promotie van dit nieuwe album doe ik hier samen met CRS-Europa en dat is een verademing. In Amerika ben ik op mezelf aangewezen en dan ben ik blij dat er zoiets bestaat als crowdfunding. Zowel dit nieuwe album als het voorgaande Songs Of The Highway zijn deels gefinancierd via enthousiaste liefhebbers van mijn muziek. Het maakt dat ik – en daar hecht ik zeer aan – mijn onafhankelijkheid kan bewaren en niet hoef te dansen naar de pijpen van de grote muziekbazen.
‘Muziek is voor veel muzikanten en ook voor mij een vorm van therapie’, vertelde je in een eerder interview. Hoe werkt zoiets?
Ik denk dat de wereld, die we hebben gecreëerd, zoveel trauma’s oproept dat nagenoeg iedereen eigenlijk een vorm van therapie nodig heeft. Dat geldt ook voor mij. Ik zie muziek als een taal die iedereen begrijpt en die bij iedereen iets teweegbrengt. Of muziek de wereld kan veranderen? Misschien niet in de vorm van een grote sociale beweging, maar wel op microniveau in het hoofd van mensen. Je voelt je wat teneergeslagen, je hoort een droevig liedje en je realiseert je dat je niet de enige bent die zich niet happy voelt. Muziek kan onze stemming beïnvloeden en veranderen en dat kan dan weer van invloed zijn op hoe we met elkaar omgaan en op elkaar reageren. Zo werkt het in elk geval bij mij.
Een van de nummers op je voorlaatste album is Darkest Before The Dawn. Kijkend naar de wereld van nu, gloort er al licht aan de horizon?
Eerlijk gezegd geloof ik niet dat we het keerpunt richting betere tijden al bereikt hebben. Natuurlijk hou ik hoop; de zon die de duisternis verdrijft. Maar aan het eind van de dag gaat diezelfde zon ook weer onder en zit je weer in het donker. Als ik naar de wereld van nu kijk, dan maak ik me grote zorgen. We zouden meer naar onze buren moeten omkijken, meer en beter van ons van stemrecht gebruik moeten maken en niet gemakzuchtig thuisblijven en vanaf de zijkant commentaar leveren. Bij de aanschaf van iets nieuws zouden we meer moeten letten op duurzaamheid. En misschien wel het allerbelangrijkst van alles, we moeten af van het naive idee dat iets wat er volgens ons altijd was ook altijd zal blijven. Kijk naar de lijst van uitgestorven dieren. De mens zou best eens de volgende op deze lijst kunnen zijn.
Je nieuwe album eindigt best optimistisch met het nummer Building Paradise. Hoe zou dat paradijs er voor jou uit moeten zien?
Eigenlijk precies zoals ik in de liedtekst beschrijf, maar dan zonder alle dingen die in het liedje kapotgaan of niet functioneren. Een eigen huis, steen voor steen zelf opgebouwd, weg van de drukte van de grote stad op een flink stuk grond met een eigen moestuin. Misschien niet te ver van de oceaan, met de mogelijkheid om vanuit je huis het bos in te lopen. Zoiets. Luxe op zich zegt me niet zoveel, maar aan het realiseren van zo’n paradijselijk plekje hangt natuurlijk wel een prijskaartje. En dus moet er geld worden binnengebracht, linksom of rechtsom. Waar ik over vijf jaar sta? Hopelijk een stapje dichter bij mijn dromen. En daarnaast graag een wat grotere fanbase en wat meer mogelijkheden om zo nu en dan op tournee te gaan. Reizen, spelen en mensen ontmoeten betekent voor mij brandstof tanken voor nieuwe songs.
JOSH GRAY MAAKT OP HET PODIUM VAN ZIJN HART GEEN MOORDKUIL
Foto: Herman Sixma