Klassiek modernistisch componist Gareth Williams houdt van goede verhalen. Hij componeert opera’s voor The Scottisch Opera en andere operagezelschappen, maar schrijft ook kamermuziek en stukken voor muziektheater. Veelal in opdracht maar nu even niet en dat mag verrassend genoemd worden. Williams is een Noord-Ier, geboren in 1977. Hij studeert muziek aan het conservatorium in Belfast en gaat verder studeren in Glasgow waar hij ook les geeft in compositie. Wat daarna volgt, strekt zich uit over Frankrijk, Canada en tot in de popmuziek. Al met al, Williams woont nu in Edinburgh.
Op ‘Songs From The Last Page’ staan liederen die over de laatste pagina van boeken van beroemde Schotse schrijvers gaan. Sterker nog Williams maakt van tekst delen uit die laatste pagina’s eigen teksten en verwoord daarmee de sfeer van het einde van het boek. Een welhaast ondenkbaar idee zou ik zeggen. Williams zegt er zelf over’: “Met dit project wil ik de betovering oproepen en vieren die elke lezer kent. Dat gevoel als je de laatste regel van een boek voltooit en er nog een paar minuten aan vasthoudt”. Literatuur, muziek en het vertellen van verhalen. Een prachtig concept voor muziektheater. Zo worden de songs aanvankelijk ook uitgevoerd. In 2022 toert Williams met zijn “laatste pagina liederen” op boekenfestivals in het kader van ‘het jaar van verhalen in Schotland’. Inspirerend want het aantal songs vermeerdert zich tot bijna 40. De Schotse literaire wereld reageert enthousiast. Zowel de hedendaagse schrijvers als de beheerders van de nalatenschappen van overleden schrijvers. Er zijn er elf op het album gekomen. Over oudere boeken als ‘Treasure Island’ van Robert Stevenson maar ook boeken van levende schrijvers zoals ‘Duck Feet’ van Ely Percy.
Williams zingt en bespeelt de piano. Samen met violiste Aisling O’Dea en celliste Justyna Jablonska (ook tijdens de tour de vaste muzikanten) en zangeres Deirdre Graham wordt het album opgenomen. De songs zijn uitermate sfeervol en hoewel ik lang niet alle boeken gelezen heb, laat staan de sfeer van de laatste pagina’s aanvoel, heeft elke song haar eigen toets. Alle elementen die Williams in zich heeft komen tot uiting. Welhaast een klassieke operacompositie in kamermuziek uitvoering is ‘Sonny And Me’. Een op snaren pizzicato gespeelde song met een zacht roepend refrein is ‘Peter Pan’. ‘The Vally Of Fear’ is een met stiltes doorsnede piano-viool compositie. Het gaat over in een stukje gesproken tekst en eindigt klein klassiek gestreken. ‘Bà Bà Mo Leanabh’ wordt in het Schots Gaelic gezongen door Deirdre Graham. Heb ik zo een indruk gegeven? Hopelijk een opening om dit album te gaan beluisteren. Williams heeft zeker geen opera stem. Hij zingt met een heldere, miniem geknepen, niet harde stem maar wel vaak met een als opera klinkende verhalende zanglijn. Als Williams op zijn hards moet zingen klinkt het als vanuit zijn tenen oprecht. Zijn pianowerk is dienstbaar en begeleidend. De strijkers maken een sfeer van, spanning, melancholie, verlangen, nostalgie, een naderend einde. ‘How To Be Both’ en ‘Lanark’ zijn in mijn oor parelende composities met een heerlijk rake opbouw en melodieën.
Naar ‘Songs From The Last Page’ luisteren, is als luisteren naar muziek. Ja natuurlijk, maar ik bedoel precies wat ik zeg. Je hoeft niet te kiezen, alleen luisteren en al dan niet aanvoelen. Wat mij betreft zonder de boeken te kennen want deze muziek doet ook zonder die kennis iets met je. Iets dieps eigenlijk.